ΑΓΑΠΗΤΟΙ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΝΩΣΤΡΙΕΣ, σας καλωσορίζουμε στο νέο διπλό τεύχος του ηλεκτρονικού περιοδικού Διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών: Έρευνα & Πράξη – Science Education: Research & Praxis.
Το πρώτο άρθρο ερευνά μελετά τις αντιλήψεις εκπαιδευτικών, γονιών, φοιτητών/τριών παιδαγωγικού τμήματος και επαγγελματιών STEM και Τεχνών από έξι χώρες (Ελλάδα, Βουλγαρία, Λιθουανία, Πολωνία, Ρουμανία και Τουρκία) σχετικά με την προσέγγιση STEAM. Οι εκπαιδευτικοί του δείγματος τόνισαν την ανάγκη για επιμόρφωση πάνω στην προσέγγιση STEAM και την παροχή κατάλληλων εκπαιδευτικών υλικών και πόρων. Οι φοιτητές/φοιτήτριες παιδαγωγικού τμήματος του δείγματος, υπογράμμισαν τη σημασία ύπαρξης περισσότερων μαθημάτων STEAM κατά τη διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών τους.
Το δεύτερο άρθρο αναδεικνύει την αναγκαιότητα εφαρμογής προγραμμάτων σχεδιασμένων με την προσέγγιση STEAM σε παιδιά προσχολικής ηλικίας. Συγκεκριμένα, διερευνάται η συνεισφορά της προσέγγισης STEAM στην οικοδόμηση της έννοιας της εστίασης, στην υιοθέτηση της αρχής διατήρησης της ποσότητας, στη συσχέτιση των εννοιών της απόστασης και της εστίασης και στη διαχείριση ψηφιακών και έντυπων χαρτών σε παιδιά προσχολικής ηλικίας. Τα αποτελέσματα αναδεικνύουν τη σημασία της εφαρμογής STEAM διδασκαλιών καθώς συνδέονται με την καλλιέργεια δεξιοτήτων, ενώ ταυτόχρονα συνδέουν τη μάθηση με την καθημερινότητα και προάγουν ανώτερες στρατηγικές σκέψης, ακόμη και αν τα γνωστικά αποτελέσματα, σε σχέση με μια παραδοσιακή διδασκαλία, συγκλίνουν.
Στο τρίτο άρθρο οι ερευνητές παρουσιάζουν μια συγκριτική αποτίμηση της εμπειρίας δέκα φοιτητών/φοιτητριών του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης και δέκα επαγγελματιών νηπιαγωγών στο επιμορφωτικό πρόγραμμα αστρονομίας ABATAC που έλαβε χώρα το σχολικό έτος 2021-2022. Μετά την ολοκλήρωση της επιμόρφωσης και της υλοποίησης του προγράμματος παρατηρήθηκε αλλαγή στις αντιλήψεις των συμμετεχόντων αναφορικά με την ενσωμάτωση της αστρονομίας στις διδασκαλίες τους και το βαθμό δυσκολίας της υλοποίησης. Πιο συγκεκριμένα, το πρόγραμμα φαίνεται να συνετέλεσε στην αύξηση του βαθμού ετοιμότητας και της αυτοπεποίθησης των συμμετεχόντων να οργανώσουν και να υλοποιήσουν δραστηριότητες αστρονομίας στις διδασκαλίες τους.
Στο τέταρτο άρθρο οι σύγχρονες τάσεις στη διδακτική των Φυσικών Επιστημών, όπως της διερευνητικής και της εποικοδομητικής προσέγγισης για την μάθηση, αποτέλεσαν το θεωρητικό υπόβαθρο Διδακτικής Μαθησιακής Ακολουθίας (ΔΜΑ) με τίτλο «Το Κυκλοφορικό Σύστημα». Η ΔΜΑ αξιολογήθηκε τόσο μέσα από τις συνεντεύξεις των παιδιών, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν πριν και μετά την εφαρμογή της, όσο και από τα ιχνογραφήματά τους. Τα μαθησιακά αποτελέσματα, όπως αυτά προέκυψαν από την ανάλυση των ιχνογραφημάτων φαίνεται να επιβεβαιώνουν την επάρκεια της ΔΜΑ ως προς την επίτευξη του μεγαλύτερου μέρους των στόχων της.
Το πέμπτο άρθρο επικεντρώνεται σε διαστάσεις της πρακτικής που αφορά στο σχεδιασμό πειραμάτων από μελλοντικούς εκπαιδευτικούς. Ειδικότερα, παρουσιάζονται τα αποτελέσματα από μια έρευνα, κατά την οποία γίνεται αξιολόγηση του σχεδιασμού πειραμάτων από μελλοντικούς εκπαιδευτικούς, με χρήση μιας κλίμακας διαβαθμισμένων κριτηρίων (ρουμπρίκας) αξιολόγησης. Το δείγμα της έρευνας απετέλεσαν φοιτητές (μελλοντικοί εκπαιδευτικοί) του Η΄ εξαμήνου παιδαγωγικού τμήματος που παρακολουθούσαν το μάθημα της Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι μελλοντικοί εκπαιδευτικοί εμφανίζουν δυσκολίες σε συγκεκριμένες διαστάσεις του σχεδιασμού των πειραμάτων, όπως η έκφραση της υπόθεσης και η διαχείριση των μεταβλητών του πειράματος. Προέκυψε ότι η προτεινόμενη ρουμπρίκα έχει την ικανότητα να διακρίνει τις δυσκολίες που εμφανίζονται. Ειδικότερα η δυσκολία στην έκφραση των υποθέσεων φαίνεται να συνδέεται κυρίως με την αντιμετώπιση προβλημάτων που έχουν μη-διαισθητική εξέλιξη, ενώ στη διαχείριση των μεταβλητών, με το πλήθος των μεταβλητών του προβλήματος που αντιμετωπίζουν. Τα αποτελέσματα της εργασίας συζητούνται σε σχέση με τις πιθανές τους επεκτάσεις στην εκπαίδευση των μελλοντικών εκπαιδευτικών.
Καλή σας ανάγνωση!
Η εκδοτική ομάδα Κατερίνα Πλακίτση, Αθηνά-Χριστίνα Κορνελάκη, Ευθύμης Σταμούλης, Ελένη Κολοκούρη
